Asset Publisher Asset Publisher

Historia

Nadleśnictwo Golub-Dobrzyń powstało w 1973 r. z połączenia dwóch nadleśnictw Konstancjewo i Leśno

Większość terenów leśnych Nadleśnictwa Golub-Dobrzyń rozciąga się wzdłuż Drwęcy, która przez kilka wieków była rzeką graniczną. Najpierw oddzielała państwo Zakonu Krzyżackiego od Królestwa Polskiego, a w okresie rozbiorów zabór pruski od rosyjskiego. Odmienne systemy społeczno-gospodarcze inaczej widziały rolę lasu w życiu gospodarczym. Wpłynęło to na stan lasów na tych terenach co można obserwować do dziś (skład gatunkowy, procentowy udział lasów na gruntach porolnych).

Długa historia osadnictwa na tych terenach wpłynęła na mały procentowy udział lasu – tylko około 14%. Najstarsze ślady osadnicze pochodzą z okresu około 10.000 lat p.n.e. W rozwidleniu Rypienicy i Drwęcy archeolodzy odkryli ślady szałasu i pięciu grobów, które są najstarszymi grobami na otwartej przestrzeni w Europie. W zasięgu Nadleśnictwa Golub-Dobrzyń zlokalizowano kilkaset punktów ze śladami osadniczymi od epoki kamiennej do czasów nowożytnych. Osadnictwo o charakterze najpierw zbieracko-łowieckim, a następnie głównie rolniczym potrzebowało ziemi pod uprawę. Następował proces karczowania lasu. Najbardziej nasilił się on w okresie od XVI do końca XIX wieku. Pozostałości po nim obecnie możemy obserwować w nazwach miejscowości: Smulniki, Popielarz, Zduniec, Budy itp.

Z czasem rola lasu w gospodarce zaczęła rosnąć. W okresie przedrozbiorowym jednym z głównych dochodów uzyskiwanych z lasów było bartnictwo. Jako przykład można podać dane zawarte w lustracji dóbr stołowych Biskupstwa Włocławskiego z 1582 roku, gdzie w opisie klucza Ciechocin znajdujemy następujący zapis: „przy tej wsi są dobre bory, w których na ten czas barci osiadłych 120, w których miodu nabierają plus minus kłód 3". Na podstawie dalszych zapisów możemy porównać, że za 3 beczki sprzedanego miodu uzyskano 24 floreny, natomiast z wrębowego z tych borów uzyskano 2 floreny 15 groszy 9 denarów, czyli 9,5 razy mniej. Zapiski archiwalne oraz pozostałości bindug wskazują, że rzeką Drwęcą spławiano drewno. W lustracjach dóbr królewskich z 1664 r spotykamy funkcje leśnych oraz następujący opis: „z puszczy przytem golubskiej znaleźliśmy wziętego pożytku za drzewa i popioły fl. 924". (1 floren polski = 30 groszy = 90 szelągów = 540 fenigów lub denarów)

Po I rozbiorze Polski w 1772 r, tereny Nadleśnictwa Golub-Dobrzyń znalazły się w całości pod panowaniem pruskim. Rząd pruski połączył w 1796 r  dobra stołowe i królewskie w jedną całość, z wyłączeniem wójtostw, sołectw i wybraniectw, i przejął je wraz z dobrami duchownymi. Zarząd lasów oddzielono przy tym od zarządu dóbr. Golubskie lasy zostały włączone do objazdu leśnego w Chełmży. W 1816 r Nadleśnictwo Chełmża zmieniło nazwę na Nadleśnictwo Radzyń, którego siedzibę w 1823 r przeniesiono do Mokrego Lasu. W 1852 r władze pruskie zakupiły szlachecki folwark Konstancjewo, gdzie przeniesiono siedzibę nadleśnictwa, równocześnie zmieniając nazwę na Oberförsterei Golau. W 1876 r dokonano podziału Nadleśnictwa Golub na dwa mniejsze: na zachód od Golubia Nadleśnictwo Strębaczno (późniejsza nazwa Leśno), natomiast na wschód od Golubia, Nadleśnictwo Golub (późniejsza nazwa Konstancjewo).

Układ ten utrzymał się bez większych zmian po odzyskaniu niepodległości w 1920 r. W okresie międzywojennym, na skutek reformy administracyjnej, do Nadleśnictwa Konstancjewo włączono leśnictwo Paliwodzizna, które należąc do zaboru rosyjskiego, po 1918 r organizacyjnie należało do Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie.
Powyższy podział utrzymał się do 1973 r. W wyniku reformy organizacyjnej Lasów Państwowych połączono Nadleśnictwo Konstancjewo i Nadleśnictwo Leśno tworząc Nadleśnictwo Golub-Dobrzyń.