Lista aktualności Lista aktualności

Narada szkoleniowa

Kornik, smolik i jemioła atakują

   W związku ze wzmożonym występowaniem jemioły pospolitej na sośnie, smolika znaczonego oraz kornika sześciozębnego w Nadleśnictwie Golub-Dobrzyń odbyła się narada szkoleniowa poświęcona ich identyfikacji i zwalczaniu.

   Jemioła pospolita jest jednym z najczęściej spotykanych półpasożytów w Europie. Od 2018 r. stanowi nowy czynnik osłabiający drzewostany sosnowe ( prawie 23 tys. ha zamierających ). Jej masowe występowanie koncentruje się w południowej i centralnej części kraju.

W Nadleśnictwie Golub-Dobrzyń w 2019 r. zarejestrowano ją na 75 ha.

Wpływ jemioły na roślinę-gospodarza:

  • odbieranie wody, soli mineralnych i węglowodanów, szczególnie groźne w okresie suszy
  • zmniejszenie powierzchni korony, wielkości szyszek i nasion
  • redukcja przyrostu na grubość
  • zwiększenie podatności na ataki szkodników i choroby infekcyjne.

Podstawową metoda ograniczania występowania jemioły pospolitej jest wycinanie i usuwanie porażonych gałęzi i drzew. Zwiększony dopływ światła sprzyja rozwojowi jemioły nie należy dopuszczać do zbytniego przerzedzenia drzewostanów.

Chemicznego zwalczania jemioły nie prowadzi się ze względu na brak społecznej akceptacji, wysokie koszty, brak selektywnych środków ochrony roślin, negatywny wpływ na rośliny gospodarzy, trudność w aplikacji. Kontrola biologiczna występowania jemioły ma większa akceptację społeczną, infekuje ją kilka grzybów, które mogą być wykorzystywane jako składniki potencjalnych biologicznych środków ochrony roślin i to wydaje się być kierunkiem przyszłościowym.

   Smolik znaczony żeruje głównie na sośnie, wyjątkowo na świerku i modrzewiu. Występuje przeważnie w uprawach i młodnikach w wieku 2-15 lat, ale można go spotkać w nawet ponad 100-letnich drzewostanach. Atakuje przede wszystkim drzewa osłabione i chore oraz uszkodzone przez inne owady, grzyby, zwierzynę. Szczególnie narażone są uprawy zakładane na gruntach porolnych, pożarzyskach oraz odnowienia z wykorzystaniem sadzonek z zakrytym systemem korzeniowym. Szkody wyrządza zarówno chrząszcz jak i larwa. Owady doskonałe odbywają żer uzupełniający, wygryzając okrągłe otworki w pączkach, korze pędów lub gałązek, natomiast larwy drążą pod korą odziomkowej części drzewek nieregularne chodniki do 40 cm długości. Z uszkodzonych przez chrząszcze miejsc wypływają krople żywicy. Przy masowym występowaniu dochodzi do hamowania przyrostu pędów i osłabienia drzewek.

Zasiedlone przez smolika drzewka wyrywa się  i pali lub zrębkuje. Zwalczanie polega na wykładaniu pułapek, na które przeznacza się tyczki z żywych drzew o grubej spękanej korze długości 1,5 m i średnicy 6-10 cm, które wbija się w ziemię na głębokość 20-30 cm. Od lipca należy często je kontrolować, po zaobserwowaniu pierwszych kolebek poczwarkowych okorować lub spalić. Silnie zagrożone uprawy i młodniki opryskuje się insektycydami.

   Kornik sześciozębny atakuje głównie sosnę pospolitą lub inne gatunki sosen, rzadziej świerk, sporadycznie modrzew. Zasiedla przede wszystkim dolną część strzały. Występuje głównie w drzewostanach osłabionych przez zanieczyszczenia przemysłowe, żer szkodników pierwotnych oraz hubę korzeni, opieńkę lub uszkodzonych przez pożar, huragan, okiść i inne czynniki. Typowy szkodnik wtórny, atakuje drzewa silnie osłabione i obumierające. Chętnie opanowuje leżące drzewa pułapkowe i leżące dłużej wywroty i złomy. Preferuje drewno pozyskane z cięć letnich, przelegulące, nie zabezpieczone chemicznie. Przy masowym występowaniu zasiedla nie okorowane pniaki. Drewno zaatakowane przez kornika sześciozębnego łatwo ulega zasinieniu.

  Od października do marca należy wywozić nie okorowane drewno z grubą korą, przez cały rok usuwać złomy i wywroty oraz drzewa zamierające. W kwietniu trzeba zabezpieczyć chemicznie drewno nie okorowane, które nie może być wywiezione ponad 3 km od lasu przed rójką.

Kornika sześciozębnego zwalcza się poprzez:

  • wyszukiwanie, wyznaczanie i usuwanie drzew trocinkowych ( zasiedlonych przez owady z wysypującymi się trocinkami )
  • korowanie drzew trocinkowych, pułapek oraz surowca na składnicach przyleśnych
  • wykładanie drzew pułapkowych w przypadku masowego występownia szkodnika.